Emigreren? Bereid je voor op een fiscale verrassing

Emigreren kost geld

Wie plannen maakt om te emigreren of om de maatschappelijke zetel van zijn vennootschap naar het buitenland te verplaatsen, denkt doorgaans spontaan aan administratieve formaliteiten, verhuisdozen en praktische organisatie. Helaas brengt een verhuis ook fiscale gevolgen teweeg. 

Recente wetgeving en de voorgestelde nieuwe regels maken duidelijk dat zowel vennootschappen als hun aandeelhouders geconfronteerd worden met fiscale afrekeningen bij grensoverschrijdende verplaatsingen. Hieronder zetten we de belangrijkste aandachtspunten op een rij. 

Verhuis van de vennootschap  

Situatie vóór de wijziging

Tot voor kort veroorzaakte de verplaatsing van de maatschappelijke zetel naar het buitenland of een grensoverschrijdende herstructurering enkel fiscale gevolgen op vennootschapsniveau. De vennootschap werd voor fiscale doeleinden behandeld alsof zij (gedeeltelijk) wordt ontbonden: latent opgebouwde meerwaarden en reserves werden in hoofde van de vennootschap belast. Behoudens misbruiksituaties leidde dit niet tot een belastbaar inkomen bij de aandeelhouder. 

Een verplaatsing van de zetel leidde dus enkel tot belasting in hoofde van de vennootschap en niet in hoofde van de aandeelhouder.  

Nieuwe regeling (programmawet 18 juli 2025) 

Sinds 29 juli 2025 wordt de emigratie van een vennootschap echter ook in hoofde van de aandeelhouder behandeld als een fictieve liquidatie. De aandeelhouder wordt geacht een fictief dividend te hebben ontvangen en wordt daarop in principe belast aan 30%.  

Belangrijke aandachtspunten: 

• Geografische beperking: de belasting is beperkt tot dat deel van de activa die als gevolg van de verrichting niet langer in België blijven. Voor latente meerwaarden en reserves die verbonden zijn aan een in België achterblijvende vaste inrichting, geldt de fictie met andere woorden niet. 
• Betalingsmodaliteit: de aandeelhouder kan in principe kiezen tussen onmiddellijke betaling of gespreide betaling over een periode van vijf jaar. 
• Werkelijke leiding versus maatschappelijke zetel: de fictie treedt ook in werking wanneer de maatschappelijke zetel in België blijft, maar de werkelijke leiding naar het buitenland verhuist. 
• Mogelijke vernietiging: het valt niet uit te sluiten dat tegen deze nieuwe regelgeving een beroep tot vernietiging bij het Grondwettelijk Hof wordt ingesteld. De vraag rijst immers of de maatregel verenigbaar is met het vrij verkeer van kapitaal en de vrijheid van vestiging. De termijn voor het indienen van een dergelijk beroep is op dit moment nog niet verstreken. 

Praktische consequenties 

De nieuwe regelgeving heeft een directe impact op de liquiditeitspositie van aandeelhouders: een ogenschijnlijk louter vennootschappelijke zetelverplaatsing creëert immers een onmiddellijke fiscale last voor de natuurlijke persoon. 

Verhuis van de aandeelhouder 

Stand van zaken

De definitieve wettekst over de veel besproken meerwaardebelasting is nog niet gestemd. De voorliggende ontwerpteksten voorzien echter in een exit heffing wanneer de woonplaats of “zetel van fortuin” van een belastingplichtige naar het buitenland wordt overgebracht.

Kernpunten uit de ontwerptekst

De exit heffing vertrekt van een fictieve realisatie van meerwaarden: de belastingplichtige wordt geacht de ongerealiseerde meerwaarden te hebben verwezenlijkt op het moment van emigratie. Volgens de huidige voorstellen zou deze regeling toepassing vinden op meerwaarden die zijn ontstaan vanaf 1 januari 2026, waardoor op het moment van emigratie een onmiddellijke belastingschuld ontstaat voor de nadien opgebouwde meerwaarden. 

Aangezien het stelsel van de meerwaardebelasting verschillende regimes omvat, kan deze belasting variëren tussen 1,25% en 33%.  

Daarnaast is een uitstelregeling voorzien: de betaling van de belasting wordt gedurende twee jaar uitgesteld en wordt slechts opeisbaar bij de realisatie van de betrokken activa of wanneer de belastingplichtige verhuist naar een staat buiten de EU of EER, of naar een land waarmee België geen dubbelbelastingverdrag heeft gesloten. Als de activa binnen deze uitsteltermijn niet worden gerealiseerd en de belastingplichtige fiscaal inwoner blijft van een verdragsstaat binnen de EU of EER, zal de exit heffing niet zijn verschuldigd. 

Kortom ontsnap je niet aan de toekomstige meerwaardebelasting door te verhuizen vooraleer je je aandelen verkoopt.  

Conclusie 

De fiscale impact van emigratie, zowel voor vennootschappen als voor natuurlijke personen, is aanzienlijk aangescherpt. Waar een verplaatsing van de maatschappelijke zetel vroeger uitsluitend gevolgen had op het niveau van de vennootschap, leidt dit voortaan ook tot een belastbare impact voor de aandeelhouder. Daarnaast ligt er voor natuurlijke personen een exitheffing in het vooruitzicht. 

💡Wij volgen deze ontwikkelingen nauwgezet op en staan uiteraard ter beschikking voor verdere toelichting of advies in het kader van jouw specifieke situatie. Neem contact op met Dieter Bruneel via dieter.bruneel@denp.be.